Gjilan, Kosova’nın güneydoğusunda yer alan ve tarihi ile dikkat çeken önemli bir şehirdir. Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Gjilan, özellikle Osmanlı döneminden kalma pek çok tarihi yapıyı ve kültürel mirası barındırmaktadır. Gjilan Kalesi, şehrin tarihine ışık tutan önemli bir yapıdır. Ayrıca, şehirdeki Xhamia e Madhe (Büyük Cami) ve Xhamia e Gjilanit gibi Osmanlı dönemi camileri, şehrin tarihî zenginliğini gözler önüne serer. Gjilan, aynı zamanda çevresindeki dağlar ve doğa alanları ile ünlüdür; Kopaonik Dağları ve Shar Mountains, doğa severler için ideal gezi alanları sunar.
Şehirdeki tarihi yapılar ve doğal güzellikler, gezginler için birçok keşif fırsatı sunar. Gjilan Kalesi‘nin kalıntıları, Orta Çağ’dan kalan izleriyle dikkat çeker. Ayrıca, Banjica Kilisesi ve çevresindeki doğal alanlar, şehri ziyaret edenler için tarihi ve kültürel bir deneyim sağlar. Şehir çevresinde yapılan doğa yürüyüşleri, dağcılık ve kamp gibi açık hava aktiviteleri oldukça popülerdir. Kopaonik Dağları, kış turizmi açısından da önemli bir alan olup kayak severler için cazip bir destinasyon oluşturur.
Eğitim açısından, Gjilan’da bulunan üniversiteler, bölgedeki öğrencilere kaliteli eğitim olanakları sunmaktadır. Gjilan’daki başlıca üniversiteler şunlardır:
- University of Gjilan “Kadri Zeka” (Gjilan Üniversitesi)
- Faculty of Education (Eğitim Fakültesi)
- Faculty of Law (Hukuk Fakültesi)
- Faculty of Economics (İktisat Fakültesi)
Gjilan Üniversitesi, şehrin en büyük eğitim kurumudur ve yerel öğrencilere çeşitli akademik programlar sunar. Eğitim Fakültesi, Hukuk Fakültesi ve Ekonomi Fakültesi, şehirdeki en popüler bölümler arasındadır. Üniversite, bölgedeki öğrencilere uluslararası standartlarda eğitim sunarak, şehrin eğitim altyapısını güçlendirmektedir.
Gjilan’ın ekonomisi, tarım, sanayi ve ticaret sektörlerine dayanmaktadır. Şehir, bölgesel ticaretin önemli bir merkezi olarak gelişmektedir. Ayrıca, tekstil, gıda işleme ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren birçok küçük ve orta ölçekli işletme bulunmaktadır. Shar Dağları ve çevresindeki turistik alanlar, bölgedeki turizmin gelişmesini sağlamaktadır. Ekonomik olarak, Gjilan, tarım ve sanayi sektörlerindeki büyüme ile dikkat çekmektedir. Şehirdeki sanayi işletmeleri, bölgesel istihdam ve üretim açısından önemli bir rol oynamaktadır.
Gjilan’daki yaşam maliyetleri, Kosova’nın diğer şehirlerine kıyasla genellikle daha uygun seviyelerdedir. Ortalama kira maliyetleri, şehir merkezinde bir daire için 250-400 Euro arasında değişmektedir. Şehir dışında ise kira fiyatları daha düşük olabilir. Bir kişinin aylık yaşam maliyeti ise 450-600 Euro civarındadır. Gjilan, uygun yaşam maliyetleri ve gelişen ekonomik yapısı ile hem yerel halk hem de dışarıdan gelen ziyaretçiler için cazip bir yaşam alanı sunmaktadır.
